Η Δ Χειρουργική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών ιδρύθηκε το 1990 (ΦΕΚ 209/283, 1990) και εγκαταστάθηκε αρχικά στο Γενικό Νοσοκομείου Νίκαιας Πειραιά «’Άγιος Παντελεήμων» με πρώτο Διευθυντή τον νυν ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γ. Ανδρουλάκη. Το 2003 η Δ Χειρουργική Κλινική μετεγκαταστάθηκε στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν». Διευθυντές της Κλινικής μετά την εγκατάσταση στο «Αττικόν» υπήρξαν οι Καθηγητές Γ. Πέρος, Μ. Σαφιολέας , Β. Σμυρνιώτης και Ι. Παπαδόπουλος. Από τον Σεπτέμβριο του 2018 η Δ Χειρουργική Κλινική διευθύνεται από τον Καθηγητή Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ν. Αρκαδόπουλο.

Αποστολή της Κλινικής

Βάσει του ιδρυτικού της ΦΕΚ αλλά και της παράδοσης που δημιουργήθηκε με την πάροδο των ετών αναγνωρίστηκε ως αποστολή της Κλινικής:

• Η προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση φοιτητών της Ιατρικής αλλά και των άλλων τμημάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών
• Η παροχή υψηλού επιπέδου χειρουργικών υπηρεσιών σε ασθενείς με ολόκληρο το φάσμα παθήσεων της Γενικής Χειρουργικής
• Η εκπαίδευση ιατρών στα πλαίσια της εξειδίκευσης στη Χειρουργική
• Ο σχεδιασμός και η εκτέλεση πρωτοποριακών ερευνητικών προγραμμάτων τόσο σε κλινικοεργαστηριακό όσο και σε πειραματικό επίπεδο και η συμμετοχή της κλινικής με συνεργασίες στην Ελληνική και τη Διεθνή ακαδημαϊκή ερευνητική κοινότητα
• Ο σχεδιασμός και η ερευνητική ανάπτυξη νέων, πρωτοποριακών χειρουργικών επεμβάσεων
• Η οργάνωση σεμιναρίων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων, διαλέξεων, συνεδρίων με σκοπό την εκπαίδευση ιατρών, άλλων επαγγελματιών υγείας αλλά και του κοινού σε χειρουργικά θέματα με έμφαση στο τραύμα και την ογκολογική χειρουργική
• Η ανάπτυξη κοινωνικής προσφοράς (εθελοντικές δράσεις, κλπ) σε τοπικό αλλά και πανελλήνιο εππίπεδο

Ειδικές Μονάδες - Γνωστικά Αντικείμενα

Στη Δ Χειρουργική Κλινική, επιπλέον της Γενικής Χειρουργικής έχουν αναπτυχθεί κλινικά και ερευνητικά προγράμματα σε εξειδικευμένα γνωστικά αντικείμενα και συγκεκριμένα:

• Η προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση φοιτητών της Ιατρικής αλλά και των άλλων τμημάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών
• Η παροχή υψηλού επιπέδου χειρουργικών υπηρεσιών σε ασθενείς με ολόκληρο το φάσμα παθήσεων της Γενικής Χειρουργικής
• Η εκπαίδευση ιατρών στα πλαίσια της εξειδίκευσης στη Χειρουργική
• Ο σχεδιασμός και η εκτέλεση πρωτοποριακών ερευνητικών προγραμμάτων τόσο σε κλινικοεργαστηριακό όσο και σε πειραματικό επίπεδο και η συμμετοχή της κλινικής με συνεργασίες στην Ελληνική και τη Διεθνή ακαδημαϊκή ερευνητική κοινότητα
• Ο σχεδιασμός και η ερευνητική ανάπτυξη νέων, πρωτοποριακών χειρουργικών επεμβάσεων
• Η οργάνωση σεμιναρίων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων, διαλέξεων, συνεδρίων με σκοπό την εκπαίδευση ιατρών, άλλων επαγγελματιών υγείας αλλά και του κοινού σε χειρουργικά θέματα με έμφαση στο τραύμα και την ογκολογική χειρουργική
• Η ανάπτυξη κοινωνικής προσφοράς (εθελοντικές δράσεις, κλπ) σε τοπικό αλλά και πανελλήνιο εππίπεδο

Υπεύθυνοι των προγραμμάτων είναι μέλη ΔΕΠ, ιατροί του ΕΣΥ και ακαδημαϊκοί υπότροφοι της Κλινικής με μεγάλη εμπειρία και διεθνή αναγνώριση στους αντίστοιχους τομείς. Εκτός από το υψηλού επιπέδου κλινικό έργο που παρέχεται προς τους ασθενείς του ΠΓΝ «Αττικόν» , στα πλαίσια των ανωτέρω προγραμμάτων γίνεται διεθνούς εμβέλειας ερευνητικό έργο αλλά και σημαντικό εκπαιδευτικό έργο που απευθύνεται στους φοιτητές Ιατρικής και σε όλους τους επαγγελματίες υγείας.

Ειδικά το πρόγραμμα της ηπατικής και παγκρεατικής χειρουργικής στα πλαίσια του οποίου έχουν εκτελεστεί στην κλινική εκατοντάδες ηπατεκτομές και παγκρεατεκτομές, θεωρείται εφάμιλλο των καλύτερων Ευρωπαϊκών προγραμμάτων από πλευράς αποτελεσμάτων τόσο ογκολογικών όσο και λόγω της ελάχιστης νοσηρότητας και θνητότητας.

Ειδικά το πρόγραμμα της ηπατικής και παγκρεατικής χειρουργικής στα πλαίσια του οποίου έχουν εκτελεστεί στην κλινική εκατοντάδες ηπατεκτομές και παγκρεατεκτομές, θεωρείται εφάμιλλο των καλύτερων Ευρωπαϊκών προγραμμάτων από πλευράς αποτελεσμάτων τόσο ογκολογικών όσο και λόγω της ελάχιστης νοσηρότητας και θνητότητας.

Επιπλέον το κόστος της ηπατο-παγκρεατικής χειρουργικής στη Δ Χειρουργική Κλινική είναι ένα από τα μικρότερα διεθνώς, γεγονός που επιφέρει μεγάλα οφέλη και στο εθνικό σύστημα υγείας. Το κόστος της ηπατικής χειρουργικής στη Δ Χειρουργική Κλινική έχει καταγραφεί λεπτομερώς στη διεθνή δημοσίευση: Arkadopoulos N et al Cost effective management of liver disease amidst a financial crisis. World Journal of Surgey, July 2016;40:1695.

Πρωτοποριακές Χειρουργικές Επεμβάσεις

Κατά την τελευταία 8ετία στη Δ Χειρουργική Κλινική σχεδιάστηκαν κι εκτελέστηκαν μία σειρά από διεθνώς πρωτοποριακές επεμβάσεις στους τομείς της ηπατικής, της παγκρεατικής και γενικότερα της βαρείας ογκολογικής χειρουργικής. Ενδεικτικά αναφέρονται:

• Ηπατεκτομή άνω δεξιού τομέα ήπατος. Δημοσιεύθηκε στο Hepatobiliary Pancreat Dis Int. 2015;14:539.
• Κεντρική ηπατεκτομή. Δημοσιεύθηκε στο Langenbecks Arch Surg. 2012 Dec;397(8):1283.
• Ηπατεκτομή με συνδυασμό εξωηπατικής απολίνωσης πυλαίας και εκλεκτικού αγγειακού αποκλεισμού. Δημοσιεύθηκε στο Am Surg. 2012;78:300.
• Τεχνικές αποκατάστασης της κάτω κοίλης φλέβας όταν διηθείται από όγκο. Δημοσιεύθηκαν στα Surgery 2012΄152:142, J Surg Oncol. 2018;118:704.
• Νέα τεχνική αναστομώσεων στις παγκρεατεκτομές. Δημοσιεύθηκε στο Am Surg 2011;77:1271.

Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία

Στη Δ Χειρουργική Κλινική πραγματοποιούνται από πολλών ετών τα παρακάτω εξειδικευμένα πρωινά ιατρεία.

• Ιατρείο Μαστού
• Ιατρείο Ήπατος-Χοληφόρων-Παγκρέατος
• Ιατρείο Ανωτέρου Πεπτικού
• Ιατρείο Κατωτέρου Πεπτικού και παθήσεων πρωκτού
• Ιατρείο Γενικής Χειρουργικής

Η πρόσβαση των ασθενών στα παραπάνω ιατρεία είναι ελεύθερη κατόπιν ραντεβού (τηλ. 1535).

Εκπαιδευτικό έργο

Προπτυχιακά μαθήματα

• Μάθημα χειρουργικής Ι, ΙΙ στους φοιτητές του 8^ου και του 9^ου εξαμήνου της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ
• Εκπαίδευση στη χειρουργική των φοιτητών 11^ου - 12^ου εξαμήνου της Ιατρικής Σχολής. Το σύνολο των προπτυχιακών φοιτητών Ιατρικήγς που εκπαιδεύει η Δ Χειρουργική Κλινική είναι περίπου 120 κατ’ έτος. Στόχοι της εκπαίδευσης είναι η θεωρητική διδασκαλία της Χειρουργικής Παθολογίας, η εκμάθηση της προσέγγισης του χειρουργικού ασθενούς, της κλινικής εξέτασης, της διαφορικής διάγνωσης και θεραπείας χειρουργικών παθήσεων αλλά και η εκμάθηση βασικών χειρουργικών τεχνικών με πρακτική άσκηση. Επίσης στην Κλινική ασκούνται φοιτητές ΤΕΙ νοσηλευτικής.

Εκπαίδευση Ειδικευομένων

• Η Δ Χειρουργική Κλινική χορηγεί πλήρη ειδικότητα Γενικής Χειρουργικής και εκπαιδεύει σε μόνιμη βάση τουλάχιστον 10 ειδικευομένους ιατρούς

Μεταπτυχιακά Προγράμματα - Σεμινάρια - Συνέδρια

• MUSEC (Modular Ultrasound ESTES Course), υπεύθυνος ο Αν. Καθηγητής Π. Βασιλείου
• ΙEASC (Emergency Abdominal Surgery Cource), υπεύθυνος ο Αν. Καθηγητής Π. Βασιλείου
• DSTC (Definitive Surgical Trauma Care), υπεύθυνος ο Αν. Καθηγητής Π. Βασιλείου σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρία Τραύματος
• Student ATLS, υπεύθυνος ο Αν. Καθηγητής Π. Βασιλείου σε συνεργασία με το American College of Surgeons, Greek Chapter
• Sentinel Lymph Node Biopsy course, υπεύθυνος ο Καθηγητής N. Αρκαδόπουλος σε συνεργασία με το UCL, UK
• Συνέδρια χειρουργικών λοιμώξεων με πλέον πρόσφατο το Ευρωπαϊκό Συνέδριο Χειρουργικών Λοιμώξεων SIS-E Athens 2018, Πρόεδρος ο Καθηγητής Ι. Παπαδόπουλος
• Ετήσιο Συνέδριο με Τίτλο «Καρκίνος του Μαστού: τι άλλαξε, τι αλλάζει», Πρόεδρος ο Καθηγητής Ν. Αρκαδόπουλος

Όλες οι μετεκπαιδευτικές δραστηριότητες της Κλινικής έχουν μεγάλη συμμετοχή και τυγχάνουν Πανελλήνιας αναγνώρισης ως προς την εκπαιδευτική τους αξία. Επίσης οι ιατροί της Κλινικής συμμετέχουν ως διδάσκοντες και σε μεταπτυχιακά προγράμματα άλλων κλινικών κι εργαστηρίων του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ερευνητικό & Συγγραφικό έργο – Δημοσιεύσεις

Στη Δ Χειρουργική Κλινική πραγματοποιείται εκτενές ερευνητικό έργο τόσο κλινικοεργαστηριακό όσο και πειραματικό σε συνεργασία με μονάδες πειραματικής χειρουργικής. Επίσης πραγματοποιούνται 20 ερευνητικές διδακτορικές διατριβές Το ερευνητικό έργο της Κλινικής έχει αποτυπωθεί σε περισσότερες από 100 διεθνείς δημοσιεύσεις που έχουν προέλθει από την Κλινική κατά την τελευταία 8ετία και μεγάλο αριθμό ανακοινώσεων σε Ελληνικά και διεθνή συνέδρια. Το πρωτοποριακό ερευνητικό έργο της Κλινικής περιλαμβάνει μελέτες για:

• Βλάβες ισχαιμίας-επαναιμάτωσης ήπατος και την πρόληψή τους με φαρμακευτικές και χειρουργικές μεθόδους.
• Τεχνητά συστήματα υποστήριξης της ηπατικής λειτουργίας.
• Ανάπτυξη πειραματικών μοντέλων αιμορραγικής καταπληξίας.
• Ανάπτυξη πειραματικών μοντέλων οξείας μετεγχειρητικής ηπατικής ανεπάρκειας.
• Παθογένεση και χειρουργική καρκίνου του μαστού.
• Φαρμακευτικές μεθόδους αντιμετώπισης της αιμορραγικής καταπληξίας.